Nowa podstawa programowa dla szkół podstawowych wprowadzana jest stopniowo. Kluczowe zmiany rozpoczną się w klasach pierwszych i czwartych we wrześniu 2026 roku.
Dowiedz się więcej o tym, czego dokładnie dotyczą i jak będą przebiegać
Ogólne zmiany w celach i założeniach nowej podstawy programowej dla języka obcego nowożytnego
- Nowa podstawa programowa podkreśla jako nadrzędny cel kształcenia w zakresie języka obcego nowożytnego w szkole podstawowej – skuteczne porozumiewanie się.
- Dotychczas używane pojęcia „ogólnych i szczegółowych celów kształcenia” zostały zastąpione odpowiednio „ogólnymi i szczegółowymi efektami uczenia się”, podkreślając aktywną rolę ucznia w procesie edukacji.
- Fakultatywny efekt uczenia się – nauczyciele wraz z uczniami wybierają do realizacji przynajmniej jedno szczegółowe zagadnienie leksykalne w ramach jednego z podanych podpunktów efektu uczenia się.
- Uszczegółowienie efektów uczenia się w obrębie celu dotyczącego przetwarzania.
- Wprowadzone zostało pojęcie doświadczenie edukacyjne (proponowane jest, aby było realizowane dwa razy w roku) mające integrować kształcenie językowe z rozwojem kompetencji społecznych; są to konkretne sytuacje dydaktyczne, które są zaplanowane i celowe, służą rozwojowi ucznia. Powinny to być działania angażujące wybiegające poza tradycyjne metody nauczania.
Założenia nowej podstawy programowej
Nowa podstawa programowa jest pisana językiem efektów uczenia się zamiast treści nauczania.
Nowy podział na etapy edukacyjne w klasach 4–8 szkoły podstawowej i różne warianty nauczanych treści w zakresie przedmiotu język obcy nowożytny. Podział obecnego II etapu edukacyjnego (klasy 4–8) na dwa etapy:
- klasy 4–6: II etap edukacyjny
- klasy 7–8: III etap edukacyjny
Opcje realizacji podstawy programowej dla języków obcych nowożytnych na II i III etapie edukacyjnym
Nowa podstawa programowa w zakresie przedmiotu język obcy nowożytny zawiera kilka wariantów: A1, A1+, A2, B1
II etap edukacyjny:
klasy 4–6
Opcja I – najniższy wariant podstawy programowej przewidziany do realizacji na II etapie edukacyjnym to A1+
Opcja II – wariant bardziej wymagający, o którego wprowadzeniu decyduje nauczyciel. Uczniowie na koniec II etapu edukacyjnego opanowują język obcy na poziomie A2.
III etap edukacyjny:
klasy 7–8
Opcja I – najniższy wariant podstawy programowej przewidziany do realizacji na III etapie edukacyjnym to A2.
Opcja II – wariant bardziej wymagający, o którego wprowadzeniu decyduje nauczyciel. Uczniowie na koniec II etapu edukacyjnego opanowują język obcy na poziomie B1.
Gdzie szukać więcej informacji?
Nowa podstawa programowa języka obcego nowożytnego jest projektem opracowanym przez ekspertów IBE na zlecenie MEN i wprowadza nauczanie oparte na efektach uczenia się, dostosowane do współczesnych potrzeb uczniów.
Więcej informacji o projekcie i planowanych zmianach można znaleźć na stronach:
Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy
Ministerstwo Edukacji Narodowej – Reforma 26
Profil absolwenta i absolwentki
Pierwszym krokiem do zmian w systemie edukacji było przygotowanie Profilu absolwenta i absolwentki przedszkola oraz szkoły podstawowej. Profil opracował Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy.
Profil absolwenta i absolwentki, to kompas dla polskiej edukacji, który wskazuje:
uczniom: po co się uczą
rodzicom: czego uczą się ich dzieci
nauczycielom: jakie wartości, jakie kompetencje i jaka wiedza powinny być w centrum ich uwagi.
Kompetencje językowe (ang. literacy) rozumiane są jako zdolność skutecznego komunikowania się i porozumiewania się w mowie i piśmie. Obejmują umiejętność czytania ze zrozumieniem, przetwarzania informacji, analizowania i formułowania tekstu oraz wypowiadania się w sposób zrozumiały i efektywny.
Szczególnie istotne jest opanowanie umiejętności rozumienia tekstu czytanego, definiowane jako proces obejmujący odczytanie znaczeń, wykorzystanie tekstu, ocenę, refleksję i takie zaangażowanie w lekturę, by osiągnąć zamierzony cel, pogłębić wiedzę, zwiększyć własny potencjał intelektualny i uczestniczyć w życiu społecznym. Poprzez naukę i praktykowanie komunikacji językowej uczniowie i uczennice pozyskują informacje, rozwijają myślenie, konstruują rozumienie i wyrażają idee i uczucia, uczą się też, w jaki sposób go używać we wszystkich dziedzinach nauki. Rozwijanie kompetencji językowych stanowi podstawę dalszego uczenia się, integrowania wiedzy i umiejętności oraz wspierania myślenia.
